راهنمای تعیین گروه بندی مالیاتی اشخاص حقیقی و مشاغل

یکی از اصلی‌ترین منابع اخذ مالیات در کشور، مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی است و همچنین یکی از مهم‌ترین انواع اظهارنامه مالیاتی ، اظهارنامه مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی است. چند سالی است که سازمان امور مالیاتی کشور، نحوه ثبت و ارسال اظهارنامه مالیاتی را به‌صورت الکترونیکی کرده که اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی از این آدرس در دسترس است.

اگر شما هم مشمول پرداخت مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی باشید، حتماً به آدرسی که ذکر شد مراجعه خواهید کرد اما همان ابتدا با چالشی عجیب مواجه خواهید شد. در نرم‌افزار اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی، 3 شیوه‌نامه متفاوت برای 3 نوع اشخاص حقیقی وجود دارد. دانستن اینکه شما در کدام دسته قرار می‌گیرید، حیاتی‌ترین چیزی است که هنگام ارسال اظهارنامه باید به آن واقف باشید.

با پرشین تکس و با راهنمای تعیین گروه بندی جدید مالیاتی اشخاص حقیقی همراه باشید.

---

گروه های مالیاتی اشخاص حقیقی در قانون مالیات‌های مستقیم

اگر ساده‌تر بگوییم منظور از اشخاص حقیقی همان صاحبان مشاغل هستند. از نگاه قانون، اشخاص حقیقی موظف‌اند تا هرساله و در موعدهای مقرر اقدام به ثبت و ارسال اظهارنامه مالیاتی مالیات بر درآمد اشخاص حقیقی کنند. بدیهی است که در کنار ارسال اظهارنامه، باید اسناد و مدارک مربوطه نیز ارسال شود.

بااین‌حال مسئله‌ای که در این میان مطرح است، تفاوت کسب‌وکارها با یکدیگر است. یک کسب‌وکار بزرگ طبیعتاً اسناد و دفاتر مالی فراوانی دارد، اما یک کسب‌وکار کوچک مانند یک کارگاه، اسناد مالی چندانی ندارد. ازاین‌رو سازمان امور مالیاتی، اشخاص حقیقی را به لحاظ حجم و نوع فعالیت به سه گروه تقسیم کرده و برای هریک تکالیف متفاوتی در نظر گرفته است.

در زیر راهنمای طبقه بندی مشاغل اشخاص حقیقی در قانون مالیاتهای مستقیم و تکالیف و وظایف آن‌ها در ثبت و ارسال اظهارنامه مالیاتی را می‌خوانید.

صاحبان مشاغل گروه اول مالیاتی اشخاص حقیقی و وظایف آنها

تعریف گروه اول اشخاص حقیقی به‌طور دقیق و مطابق با متن سازمان امور مالیاتی به این شرح است:

به لحاظ حجم فعالیت :

• دارندگان کارت بازرگانی (واردکنندگان و صادرکنندگان)
• صاحبان کارخانه‌ها و واحدهای تولیدی و بهره‌برداران معادن
• صاحبان هتل‌های سه ستاره و بالاتر
• صاحبان بیمارستان‌ها، زایشگاه‌ها، کلینیک‌های تخصصی
• صاحبان مشاغل صرافی
• فروشگاه‌های زنجیره‌ای دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه ذی‌ربط

به لحاظ نوع فعالیت :

• مجموع مبلغ فروش کالا و خدمات سال قبل یا ده برابر درآمد مشمول مالیات قطعی شده (قبل از کسر معافیت) طبق آخرین برگ مالیات قطعی (مجموع اصلی و متمم) عملکرد سال ۱۳۹۱ و به بعد که تا تاریخ پایان دی‌ماه سال قبل از شروع سال مالیاتی ابلاغ‌شده باشد، هرکدام بیشتر از مبلغ سی میلیارد ریال (3 میلیارد تومان) باشد.

بنابراین با کمی اغماض می‌توان گفت که علاوه بر کسب‌وکارهایی که نام برده شد، کسانی که درآمد بالای 3 میلیارد تومان در یک سال داشته‌اند در گروه اول قرار می‌گیرند. حالا باید به این سؤال پاسخ دهیم که گروه اول باید چه اطلاعات و مدارکی را در اختیار سازمان امور مالیاتی قرار دهند.

اطلاعات موردنیاز در اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل گروه اول مالیاتی

• اطلاعات هویتی و مکانی
• مجوزهای فعالیت اقتصادی
• درآمد مشمول مالیات، بخشودگی‌های مالیاتی، معافیت‌های قانونی و مالیات متعلق
• موجودی مواد و کالا در اول و پایان دوره
• واردات و صادرات کالاها و خدمات
• صورت‌حساب سود و زیان
• ترازنامه
• اطلاعات شرکا
• اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت شغلی

اسناد و مدارک موردنیاز صاحبان مشاغل گروه اول

اشخاص حقیقی گروه اول ملزم به نگهداری و ارائه دفاتر کل و روزنامه، با رعایت استانداردهای سازمان امور مالیاتی هستند. در صورتی که جزو اشخاص حقیقی گروه اول هستید، برای تنظیم اسناد مالی خود می توانید از یک شرکت حسابداری کمک بگیرید.

صاحبان مشاغل گروه دوم مالیاتی اشخاص حقیقی و وظایف آنها

مطابق قانون تعریف اشخاص حقیقی گروه دوم به شرح زیر است؛

کسانی که به لحاظ حجم فعالیت «مجموع مبلغ فروش کالا و خدمات سال قبل یا ده برابر درآمد مشمول مالیات قطعی شده (قبل از کسر معافیت) طبق آخرین برگ مالیات قطعی (مجموع اصلی و متمم) عملکرد سال ۱۳۹۱ و به بعد که تا تاریخ پایان دی‌ماه سال قبل از شروع سال مالیاتی ابلاغ‌شده باشد، هرکدام بیشتر از مبلغ ده میلیارد ریال (یک میلیارد تومان) و تا سی میلیارد ریال (3 میلیارد تومان) باشد».

پس اگر مجموع درآمد شما بین یک تا سه میلیارد تومان باشد، در گروه دوم قرار می‌گیرید.

اطلاعات موردنیاز در اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل گروه دوم مالیاتی

• اطلاعات هویتی و مکانی
• مجوزهای فعالیت اقتصادی
• درآمد مشمول مالیات، بخشودگی‌های مالیاتی، معافیت‌های قانونی و مالیات متعلق
• موجودی مواد و کالا در اول و پایان دوره
• صورت درآمد و هزینه (اطلاعات خریدوفروش کالا و خدمات و هزینه‌های مربوط)
• اطلاعات اموال و دارایی‌ها مربوط به فعالیت شغلی
• اطلاعات شرکا
• اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت شغلی

اسناد و مدارک موردنیاز صاحبان مشاغل گروه دوم

اشخاص حقیقی گروه دوم باید اسناد و مدارک معاملات خود را به ترتیب تاریخ، نگهداری و صورت درآمد و هزینه خود را به‌صورت ماهیانه و در قالب فرم‌های استاندارد سازمان امور مالیاتی کشور تنظیم نمایند. استفاده از مشاوره حسابداری می تواند کمک فراوانی برای تهیه و تنظیم اسناد مالی در اختیار این افراد قرار دهد.

صاحبان مشاغل گروه سوم مالیاتی اشخاص حقیقی و وظایف آنها

نیاز به آوردن متن قانون نیست؛ اگر در دو گروه بالا جای نمی‌گیرید و درآمد حاصل از فروش و یا ارائه خدمات شما در سال کمتر از یک میلیارد تومان است، مشمول گروه سوم اشخاص حقیقی می‌شوید. بسیاری از شاغلین در اصناف در این گروه قرار دارند.

اطلاعات موردنیاز در اظهارنامه مالیاتی صاحبان مشاغل گروه سوم مالیاتی

• اطلاعات هویتی و مکانی
• مجوزهای فعالیت اقتصادی
• درآمد مشمول مالیات، بخشودگی‌های مالیاتی، معافیت‌های قانونی و مالیات متعلق
• خلاصه درآمد و هزینه (اطلاعات خریدوفروش کالا و خدمات و هزینه‌های مربوط)
• اطلاعات شرکا
• اطلاعات حساب‌های بانکی مربوط به فعالیت شغلی

اسناد و مدارک موردنیاز صاحبان مشاغل گروه سوم

گروه سوم اشخاص حقیقی مکلف‌اند اسناد و مدارک مربوط به معاملات خود را نگهداری و خلاصه درآمد و هزینه سالانه خود را مطابق فرم «خلاصه درآمد و هزینه سالانه مؤدیان گروه سوم» که در سایت سازمان امور مالیاتی موجود است تنظیم کنند.

پیشنهاد : نحوه پر کردن اظهارنامه مالیاتی

---

تا اینجا با گروه بندی مالیاتی اشخاص حقیقی در قانون مالیات‌های مستقیم آشنا شدید. اگر فکر می‌کنید که نیاز به اطلاعات بیشتری در این مورد دارید، کافی است با مشاوره مالیاتی پرشین تکس تماس بگیرید تا با خیالی آسوده و با کمک یک مشاور مالیاتی اظهارنامه مالیاتی کسب‌وکار خود را ارسال کنید.